دانستنی های صفحه کلاچ و زمان تعویض آن

 

 

دانستنی های صفحه کلاچ و زمان تعویض آن

صفحه کلاچ در حرکت خودرو نقش بسزایی دارد

جلوبندی و موتور خودرو متشکل از قطعات بسیار زیادی می باشد. یکی از قطعاتی که در مکانیزم خودرو اساسی ترین نقش ها را داراست، صفحه کلاچ نام دارد.

صفحه کلاچ

سرپوش خودرویی - کلاچ در مواقع متوقف کردن خودرو یا تعویض دنده برای این که موتور خاموش نشود، کاربرد دارد. یک وسیله مکانیکی که برای انتقال نیرو کاربرد دارد، کلاچ نام دارد. این انتقال نیرو در حالت درگیر، از مولد نیرو به دستگاه انتقال نیرو انجام می شود، ولی کلاچ فقط گاهی اوقات درگیر است، در غیر این صورت آزاد است. هر موقعی که به کنترل انتقال نیرو یا حرکت نیاز داشتید، کلاچ ها برای این منظور نقش بسزایی دارند. 

کلاچ که در سیستم های انتقال نیرو استفاده میشود، یک وسیله قطع کردن یا وصل کردن نام دارد. اصولاً توان و نیروی تولید شده در موتور در سیستم های انتقال نیرو، برای استفاده به شکلی دیگر یا در جایی دیگر به جابجایی و انتقال نیاز دارد. حال ساده ترین راه برای آنکه بتوانید کنترلی را بر روی این انتقال نیرو اعمال کنید؛ استفاده از یک کلاچ میباشد تا هر زمانی که به توقف انتقال نیرو نیاز دارد این عمل انجام شود.

با توجه به نوع رانندگی می توانید زمان تعویض صفحه کلاچ را مشخص کنید

سیستم کلاچ خودرو از قطعاتی نظیر دوشاخه کلاچ، صفحه کلاچ، بلبرینگ کلاچ، اهرم، شاخک ها، صفحه دنده و دیسک کلاچ بوجود آمده است. گیربکس تمامی خودرو هایی که دستی است قطعه ای به نام صفحه کلاچ دارد که راننده با استفاده از آن می تواند خودرو را به حرکت دربیاورد و عمل تعویض دنده را انجام دهد. صفحه کلاچ با گذشت زمان ساییده می شود و باید نسبت به تعویض آن اقدام کنید. با توجه به نوع رانندگی می توانید زمان تعویض صفحه کلاچ خودرو را مشخص کنید که معمولاً هر ۶۰ هزار کیلومتر باید آن را عوض کنید.

انواع کلاچ

کلاچ ها هم مانند خیلی از سیستم های خودرو در انواع گوناگونی طراحی شده اند. طراحی انواع کلاچ باتوجه به خودروهایی که به قدرت بیشتر یا کم تر کلاچ یا انواع گیربکس نیاز دارد، تعيين میشود. در ادامه به معرفی انواع کلاچ میپردازیم:

- کلاچ بدون لغزش:

رایج ترین نوع کلاچ در سواری های شهری، کلاچ بدون لغزش نام دارد که شامل دو حالت کاملاً آزاد و کاملاً درگیر میباشد و هیچگونه لغزش و ساییدگی در این دو حالت وجود ندارد.

- کلاچ اصطکاکی:

ضریب اصطکاک این نوع کلاچ بالا میباشد و تنها یک حالت همواره درگیر دارد. از دو نوع صفحه دیسکی عاج دار یا صفحه مخروطی در کلاچ اصطکاکی استفاده می شود که از طریق این صفحات گشتاور منتقل می شود.

- کلاچ تک صفحه ای:

متداول ترین نوع کلاچ، کلاچ تک صفحه ای میباشد که نیروی اعمالی ایجاد شده در این نوع کلاچ، از طریق فشردن پا بر روی پدال، موجب فشرده شدن انگشتی متصل به صفحه فشارنده میشود و از این طریق سطوح را به هم می چسباند.

- کلاچ چندصفحه ای:

کلاچ چند صفحه ای عملکردی مشابه کلاچ تک صفحه ای دارد، با این تفاوت که از چندین صفحه باتوجه به گشتاور انتقالی استفاده می شود. بیشتر در خودروهای سنگین از این کلاچ استفاده میشود به دلیل این که توانایی انتقال گشتاور بزرگی را دارد.

- کلاچ مخروطی:

یکی از انواع کلاچ خودرو که سطوح اصطکاکی به شکل مخروطی دارد، کلاچ مخروطی نام دارد. زمانی که کلاچ در این نوع کلاچ درگیر می شود، گشتاور از طریق یک فلایویل با سطح داخلی مخروطی شکل به سطح مخروطی دیگری که درون فلایویل قرار دارد، انتقال پیدا میکند. سطح مخروط خارجی کمی برای خلاص کردن کلاچ از درون فلایویل بیرون کشیده می شود تا تماس دو سطح قطع شود.

- کلاچ هیدرولیک:

خودروهای دنده اتوماتیک دارای کلاچ می باشند و در مقایسه با خودروهای دنده دستی، پدال کلاچ ندارند و  در این خودروها کلاچ به صورت اتوماتیک گرفته می شود. دیسک و کلاچ موجود در خودروهای دنده اتوماتیک از نظر ساختاری با نوع دنده دستی فرقی ندارد و هر دو بعد از درگیر شدن ، نمی گذارند که نیرو از موتور به جعبه دنده منتقل شود. نحوه ی انتقال نیروی کلاچ های هیدرولیک به این صورت است که از یکی از صفحات به یک مایع هیدرولیک سیال انتقال می یابد، سپس از طریق آن به صفحه متحرک دیگری جابجا می شود. در سیستم کلاچ های هیدرولیک به علت تغییر فضا، در مقایسه با سایر کلاچ ها جابجایی نیرو کند تر انجام می شود.

بهترین موقعیت ها برای تشخیص عمر صفحه کلاچ، سربالایی هایی با شیب تند است

عمر صفحه کلاچ 

عمر صفحه کلاچ میتواند بیش از حد استانداردش باشد. به این منظور رانندگان باید بطور دقیق از آن استفاده کنند و اگر به استفاده مطلوب و بهینه از کلاچ توجهی نکنند، صفحه کلاچ  آن ها دچار ساییدگی میشود.

چنانچه راننده قصد فشار بر روی پدال کلاچ را به منظور تعویض دنده داشته باشد ولی این فشار تا انتها انجام نشود، به این قسمت آسیب جدی وارد می شود. یکی دیگر از علل کوتاه شدن عمر صفحه کلاچ، عدم فضا کافی برای قرار دادن پا در قسمتی دور تر از کلاچ می باشد. موقعیت نشستن در پشت فرمان باید بگونه ای تنظیم شود که پا در بهترین نقطه ممکن مانند دست و بدن ثابت شود. امروزه پیشرفت صنعت خودرو سازی بگونه ای بوده که یک فضا مناسب به منظور قرار دهی پای راننده معین شده است.

علایم خرابی صفحه کلاچ

صفحه کلاچ در حرکت خودرو نقش بسزایی دارد و در صورت خراب شدن آن، خودروی شما با مشکلاتی رو به رو می شود که باتوجه به آن متوجه میشوید که صفحه کلاچ خودروی شما باید عوض شود. در ادامه برخی از این علائم عبارتند  از : زمانی که عمر صفحه کلاچ تمام میشود، پای شما در هر بار رهاکردن پدال، در حرکتی سرعتی به عقب پرتاب می شود. یکی از علائمی که براساس آن متوجه میشوید که صفحه کلاچ باید تعویض شود، سروصداییست که در هنگام عوض کردن دنده ها بوجود می آید.

- یکی از دیگر نشانه های خرابی صفحه کلاچ اینست که زمان تعویض صفحه کلاچ خودروی خود را تخمین بزنید.

- اگر خودرویتان گاز زیادی می خورد اما دارای شتاب خوبی نیست، احتمالا زمان تعویض کلاچ رسیده است. اگر برای حرکت خودرو از حالت سکون به حرکت، نیاز دارید تا بتوانید پدال گاز را فشار دهید و به موتور، قدرت بیشتری اعمال کنید احتمالا صفحه کلاچ شما دچار مشکل شده است.

- دقت کنید که در هر بار تعویض دنده باید بتوانید کلاچ را تا انتها فشار دهید در غیر اینصورت صفحه کلاچ آسیب میبیند. اگر بدرستی دنده را عوض کنید، با رعایت این کار می توانید ، زمان تعویض صفحه کلاچ را به تعویق بیاندازید. بعد از تعویض دنده هم باید پا را از روی کلاچ بردارید. درصورتی که چنین کنترلی را در زمان تعویض دنده ندارید، باید به منظور سلامت صفحه کلاچ، روی این مهارت از رانندگی خود بیشتر متمرکز شوید.

- زمانی شروع حرکت خودرو، یعنی وقتی که آنرا در دنده یک می گذارید، بعد از رها کردن کلاچ، اتاق خودرو به لرزش درمی آید. درصورت بروز چنین مشکلی صفحه کلاچ شما مستهلک و خراب شده است.

صفحه کلاچ با گذشت زمان ساییده می شود

- یکی از این نشانه های خرابی صفحه کلاچ، سنگین کار کردن خودرو می باشد. خودروها نمی توانید مثل آدم ها با توسعه مهارت های فردی ظرفیت خود را افزایش بدهند. هر خودرو با توجه به وزنش، دارای آستانه تحملی می باشد که باید آنر مدنظر قرار دهید. تعداد زیاد سرنشین در خودرو باعث میشود که فشار بیش از حدی به این خودرو وارد شود، از این رو زودتر موعد، صفحه کلاچ را تعویض کنید.

- یکی دیگر از علائم تمام شدن صفحه کلاچ، خاموش نشدن ماشین در زمانیست که آن را در دنده دو قرار می دهید و به حال خود رها می کنید. خاموش نشدن اتومبیل و حرکت کردن آن به این معنیست که صفحه کلاچ خودوی شما تمام شده است ولی اگر خودرو خاموش شود یعنی کلاچ  شما هنوز سالم است.

بهترین زمان تعویض صفحه کلاچ

نحوه رانندگی اشخاص در زمان تعویض صفحه کلاچ نقش بسزایی دارد. با این وجود صفحه کلاچ یک قطعه تمام شدنی است که پس از طی مسافت تقریبی ۵۰ الی ۶۰ هزار کیلومتر باید آنرا تعویض کرد. برای تشخیص دقیق و درست تعویض صفحه کلاچ به انجام برخی آزمایشات نیاز دارید.

- حرکت با دنده یک در صورتی که خودرو با لغزش، مسیر حرکتش را طی کند، باید نسبت به تعویض صفحه کلاچ اقدام کنید.

- چنانچه خودرو بدون استفاده از پدال گاز با دنده ۲ به حالت سکون و بی حرکت پارک شود، ولی در عین حال حرکت کند، صفحه کلاچ تمام شده و باید آن را عوض کرد.

- بهترین موقعیت ها برای تشخیص عمر صفحه کلاچ، سربالایی هایی با شیب تند است.

- اگر در زمان تعویض دنده با مشکل و ایرادی رو به رو شدید و یا خودروی شما سرعت و شتاب مناسبی نداشت باید صفحه کلاچ خود را تعویض کنید.

اهمیت استفاده از صفحه کلاچ با کیفیت

هر چه کیت کلاچ خودرو از کیفیت بالاتری برخوردار باشد، انتقال نیرو بهتر انجام می شود و همچنین با مشکل خوردگی یا مشکلات دیگر دیرتر مواجه می شود. اگر از دیسک و صفحه نامرغوب برای خودرو استفاده کنید، مشکلات متعددی بوجود می آید. چنانچه دیسک و صفحه کلاچ فاقد کیفیت باشند، در اثر فشار میتوانند دچار خمیدگی و یا شستگی شوند، همچنین فنرهای صفحه کلاچ باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشند چون درصورت نامرغوب بودن، علاوه بر مشکل در عمل کلاچ گیری و اصطلاحاً سفت بودن کلاچ ممکن است بشکند که در چنین شرایطی اگر کیت کلاچ را تعویض کنید ممکن است به گیربکس یا بخش های انتقال نیرو صدماتی وارد شود. به همین خاطر باید دیسک و صفحه های با کیفیت بخرید تا علاوه بر طول عمرش، کلاچ گیری نرم تری داشته باشد و توانایی انتقال نیروی تولیدی بهتری داشته باشد.

عمر صفحه کلاچ میتواند بیش از حد استانداردش باشد

نکات مهم جهت افزایش طول عمر دیسک و صفحه

* به منظور زیاد شدن عمر صفحه کلاچ، پای خود را به هیچ وجه حتی به آرامی روی کلاچ نگه ندارید، پای خود را پس از آزاد شدن کلاچ روی قسمت کناری کلاچ بگذارید.

* همیشه پیش از این که خودرو را روشن کنید باید به دنده ی خودرو توجه داشته باشید که در حالت خلاص باشد. به هیچ عنوان در زمانیکه خودرو در حالت دنده است، استارت نزنید که این کار باعث زیاد شدن طول عمر صفحه کلاچ می شود.

* برای افزایش عمر صفحه کلاچ از تیک آف زدن و افزایش ناگهانی شتاب بپرهیزید. دقت کنید که نباید خیلی سریع یا دیر کلاچ را رها کرد.

* وقتی که دنده را عوض میکنید، به هیچ وجه موقع کلاچ گرفتن نباید گاز بدهید، باید بگذارید تا عمل تعویض دنده و رها سازی کلاچ براحتی صورت بگیرد و پس از آن پدال گاز را فشار دهید.

* وقتی که ماشین داخل چاله یا شیب تند گیر می کند، از فشار آوردن به دیسک و صفحه برای بیرون آوردن خودرو از چاله بپرهیزید. بهتر است به منظور افزایش طول عمر صفحه کلاچ، ماشین را رفع گیر کنید.

برای افزایش عمر صفحه کلاچ از تیک آف زدن و افزایش ناگهانی شتاب بپرهیزید